نقص سپتوم یا دیواره بین بطنی (یا "VSD") سوراخی بین دو حفره از قلب است. قلب به چهار بخش تقسیم می‌شود که به آنها "حفره" می گویند. افرادی که دارای VSD هستند، سوراخی بین دو حفره پایینی قلب خود دارند که "بطن" نام دارند. VSDها نحوه جریان خون در قلب را تغییر می‌دهند. اگر VSD بزرگ باشد یا سوراخ‌های متعددی وجود داشته باشد، می‌تواند عوارض جدی برای سلامتی ایجاد کند.
فردی که VSD دارد معمولاً با آن متولد می‌شود. در برخی موارد، VSD در اواخر زندگی پس از حمله قلبی یا جراحی ایجاد می‌شود. این مقاله در مورد VSDهایی است که از بدو تولد وجود دارند.
VSDها اغلب در دوران کودکی توسط پزشک کشف می‌شوند، اما در برخی موارد، VSD تا زمانی که فرد بالغ نشده باشد، تشخیص داده نمی‌شود. ممکن است زمانی که علائم آن شروع می‌شود، یا به طور اتفاقی هنگامی که فرد در حال انجام آزمایشاتی به دلیل دیگری است، کشف شود.

بسیاری از افراد مبتلا به VSD کوچک برای سال‌ها هیچ علامتی ندارند و VSD اغلب هنگامی کشف می‌شود که یک پزشک هنگام گوش دادن به قلب یک فرد با گوشی پزشکی، سوفل قلبی می شنود. سوفل قلبی صدای اضافه‌ای است که حین ضربان قلب شنیده می‌شود.
هنگامی که علائم VSD بزرگسالان بروز می‌کند، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
● مشکل در ورزش یا انجام سایر فعالیت‌های بدنی - همچنین ممکن است فقط فعالیت‌های عادی روزانه سبب خستگی شود.
● مشکل تنفسی
● ورم پاها
● ضربان قلب غیرطبیعی – احساس تپش قلب یا جا افتادن یک ضربان
برخی از افراد مبتلا به VSD مشکلات قلبی دیگری نیز دارند. بسته به مشکل، علائم ممکن است شامل تب یا پوست متمایل به آبی نیز باشد.

بله. اگر مشکل تنفسی دارید، خیلی زود خسته می‌شوید یا علائم دیگری دارید، به پزشک مراجعه کنید. او یک معاینه انجام می‌دهد، به صدای قلب شما گوش می‌دهد و اقدامات تشخیصی درخواست می‌دهد.

بله. اگر پزشک شک کند که شما ممکن است VSD داشته باشید، ممکن است تست‌های زیر را تجویز نماید:
● نوار قلب (ECG) – این تست فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می‌کند. این بیماری ممکن است الگویی از فعالیت الکتریکی غیرطبیعی را نشان دهد.
● گرافی قفسه سینه – عکس‌برداری از قفسه سینه ممکن است طبیعی باشد یا تغییراتی را در قلب یا ریه‌ها نشان دهد که ناشی از VSD بزرگ است.
● اکوکاردیوگرافی - این روش از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از قلب هنگام فعالیت استفاده می‌کند. این یک روش مهم برای پزشک است چون دقیقاً محل سوراخ قلب و اندازه آن را مشخص می‌کند. همچنین می‌تواند نشان دهد که آیا سایر مشکلات قلبی وجود دارد یا خیر.

درمان برای هر فردی متفاوت است. بستگی به این دارد که VSD چقدر بزرگ است و آیا علائم ایجاد نموده یا خیر.
VSDهای کوچک معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی‌کنند. آنها اغلب در دوران کودکی خود به خود بسته می‌شوند. اگر یک VSD کوچک دارید، باید به طور منظم به پزشک قلب خود مراجعه کنید. او هرگونه مشکل جدیدی در قلب شما را بررسی خواهد کرد.
اگر VSD شما بزرگ یا متوسط است، به احتمال زیاد به روشی برای بستن آن نیاز خواهید داشت. این کار را می‌توان به روش‌های مختلفی انجام داد، بسته به محل نقص:
● جراحی برای ترمیم نقص – این روش رایج‌ترین روش درمانی برای بستن VSD است.
● روشی به نام "بستن با کاتتر" - در این درمان، پزشک یک لوله نازک به نام کاتتر را در رگ خونی بازو یا پا قرار می‌دهد. سپس، او کاتتر را از طریق رگ خونی به سمت قلب حرکت می‌دهد. هنگامی که کاتتر به سوراخ قلب می‌رسد، پزشک از کاتتر برای قرار دادن دستگاه کوچکی استفاده می‌کند که سوراخ را می‌بندد.

اگر VSD دارید و می‌خواهید باردار شوید، قبل از آن با پزشک خود صحبت کنید.
اگر یک VSD کوچک دارید که علائمی ایجاد نکرده است، معمولا در داشتن یک بارداری طبیعی تأثیری نمی‌گذارد. اما پزشک، شما و کودکتان را به دقت زیر نظر خواهد گرفت تا مشکلی پیش نیاید.
اگر در گذشته برای بستن VSD جراحی انجام داده‌اید و علائمی ندارید، احتمالاً در بارداری شما تاثیری نخواهد گذاشت.
در برخی شرایط، مانند فشار خون بالای ریوی، بارداری می‌تواند هم برای شما و هم برای جنینتان خطرناک باشد (فشار خون بالای ریوی فشار خون بالا در سرخرگ‌های ریوی است).